Kaplice – Gmina Lidzbark Warmiński
Workiejmy
Kaplica p.w. św. Marcina
Workiejmy uzyskały lokację 14 lipca 1341 roku od wójta warmińskiego Henryka Lutra. Zatwierdzenie lokacji nastąpiło w 1342 roku i dokonane zostało przez biskupa Hermana z Pragi. Workiejmy nie posiadały własnego kościoła. Właściciel młyna Damkowski zbudował tu kaplicę, którą w listopadzie 1846 roku poświecił proboszcz Ignalina, ksiądz Ignacy Radoliński ku czci św. Marcina. Kaplica usytuowana jest w północno- zachodnim krańcu wsi, w rozwidleniu dróg, na niewielkim wzniesieniu terenu.
Kaplica murowana jest z cegły ceramicznej na podmurówce z kamienia polnego. Ściany kaplicy są obustronnie otynkowane. Kaplica została wzniesiona na rzucie prostokąta z dobudowaną współcześnie od wschodu zakrystią. W prezbiterium kaplicy znajdują się 2 obrazy: przedstawiający Matkę Bożą, namalowany przez F. Mosera w 1893 roku i przedstawiających św. Mikołaja. Ołtarz XVIII-wieczny.
Kraszewo
Kaplica p.w. św. Rocha
Po stronie północnej kościoła w obrębie założenia usytuowana została kaplica. Kaplica p.w. św. Rocha fundowana była ok. 1726 roku przez miejscowego proboszcza Jana Jakuba Burchardta.
Obecna wystawiona została w jej miejsce w XIX wieku. Jest murowana i mieści wewnątrz ołtarzyk barokowy z obrazem św. Rocha z pierwszej połowy XVIII wieku. Kaplica została wzniesiona na kamiennych fundamentach, ściany są murowane z cegły i tynkowane.
Knipy
Kaplica filialna p.w. Matki Boskiej Różańcowej
Knipy (Knipstein) były pierwotnie majątkiem służebnym, nadanym przez biskupa warmińskiego 20 marca 1346 roku rycerzowi pruskiemu, zwanemu Licocen, na prawie chełmińskim. Służebność nadano w zamian za zasługi dla kościoła warmińskiego z obowiązkiem służby rycerskiej i pomocy przy budowie zamków. Prawdopodobnie w tym samym czasie, co majątek, powstała wieś o tej samej nazwie. Przywilej lokacyjny odnowił z datą 20 stycznia 1385 roku biskup Henryk Sorbom. W 1656 roku we wsi była karczma i 15 gospodarstw.
Kaplica filialna kościoła w Rogóżu wzniesiona została w ostatnim ćwierćwieczu XIX wieku. W kaplicy znajduje się ołtarz datowany na 1881 rok. Kaplica usytuowana jest we wsi przy drodze z Rogóża, na niewielkim placu, ogrodzonym płotem. Wokół kaplicy znajdują się drzewa liściaste: brzozy i lipy. Kaplica wzniesiona jest na kamiennych fundamentach, ściany ma murowane z cegły, nietynkowane.
Bugi
Kaplica filialna p.w. św. Wojciecha
Osadzenie wsi Bugi (dawniej Bugen, Bug) przypada na pierwsze lata rządów biskupich Hermana z Pragi (1338-49), gdy funkcję wójta biskupiego pełnił brat zakonny Henryk Leuter. Założycielem wsi był Prus Tulnen. Wieś powstała na polu Baugen i otrzymała 22 łany na prawie chełmińskim. Równocześnie obok wsi powstał młyn i karczma.
W XVII wieku wieś znajdowała się w posiadaniu kanonika Piotra Rostkowskiego, który objął kanonikat w 1680 roku. W latach 1701-09 wieś znajdowała się w posiadaniu kanonika Wawrzyńca Józefa Nycza. W latach 1737-61 wieś należała do kanonika Aleksandra Ossolińskiego, a następnie w rękach kanonika Joachima Kalnassego, blisko związanego z Krasickim. Po zaborze Warmii w 1782 roku przeszła na własność Skarbu Państwa jako wieś królewska.
Kaplica została zbudowana w I połowie XIX wieku. Kaplica filią kościoła w Babiaku. Położona jest na północno – zachodnim skraju wsi przy rozwidleniu dróg, wolno stojąca na niewielkim placu. Kaplica wzniesiona jest na fundamencie z kamienia polnego, jest murowana, zbudowana na planie prostokąta, ze szczytem nad którym nadbudowano wieżyczkę. Wewnątrz kaplicy znajduje się obraz Opłakiwania z I połowy XIX wieku. Ta niewielka budowla tworzy malowniczą całość wraz ze starym drzewem w pobliżu (jesion).
Joanna Gowkielewicz