Klebark

Klebark, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t.IV, Warszawa 1883.

Klebark, niem. Kleeberg, wś kościelna parafialna, pow. olsztyński, 1,1/2 mili od m. Olsztyna, nad jez. po dawnemu Amelung zwanem na polskiej Warmii.

Od początku własność kapituły warmińskiej. R. 1357 wystawiony 1 znany przywilej sołtysowi Janowi prawem chełmińskiem; włók liczono 60 circa lacum Amelung; z tych sołtys otrzymał 8; miał sądy małe, od wielkich 1/3 dochodu, wolną rybitwę w Amelung małemi narzędziami na potrzebę i połowę czynszu z karczmy; od reszty włók po 14 latach wolnych dawali po pół marki od włóki i po 2 kury. R. 1455 krzyżacy zrabowali wieś pod wodzą Jerzego von Sohlieben. Początkowo dzielono dwie wsie: Stary i Nowy Kl. R. 1587 obie wsie połączono i wystawiono nowy wspólny przywilej. R. 1587 Tomasz Potrywoda i Wojciech, sołtysi z Nowego Kl., proszą, o odnowienie przywileju na 4 wł. sołeckie, nadane prawem chełmińskiem. Ob. Kętrz. Ludność polska str. 555. R 1656 znowu rozróżniano Stary Kl., liczono tu wtedy wł. 30, gbur. 9, sołt. 2, karczmę 1, dawali kur 36, gęsi 18, czynszu fl. 9; w Nowym Kl. także było wł. 30, gbur. 3, sołt. 2, dawali czynszu fl. 9, kur 16, gęsi 8; w skutek wojny włók pustych 8. Ludność, zdaje się, że długo pruska się tu zachowała, bo jeszcze na początku XVI wieku przysłany tu był proboszcz kształcony w szkole pruskiej w Licbarku.

Teraźniejsza ludność czysto polska. Kościół nie wiadomo kiedy założony, nowo budowany około połowy XVI w., konsekrowany przez bisk. Marcina Kromera pod tytułem św. Krzyża i Narodzenia N. M. P. 1 sierp. 1581 r, R. 1597 włók proboszczowskich 6. Prawo patronatu kapitulne (dek. wartemborski). Do parafii należą wsie: K., Wójtowo, Bogdany, Silice, Skajboty, Patryki. Po rozbiorze Polski rząd pruski zabrał tę wieś i wydał na własność prywatną. W Kl. jest proboszczem ks. Kiszporski. który d-rowi Sieniawskiemu pomagał zbierać materyały do dzieła p. t. „Biskupstwo warmińskie.” Na polach Kl. są łąki i bagna: Gaj, Grodza, Kurwik, Zdrojówki, Bocianek, Dziadziania, Złota Łączka, Biele, Bielowe Bagno; góra Kropelka i Glinowa górka.
Kś. F.