Kościoły Warmii – Gmina Jeziorany
Franknowo
Zespół kościoła parafialnego
Kościół p.w. św. Stanisława i św. Katarzyny Zbudowany w latach 1746 – 1751. Po zawaleniu się sklepień w 1843 r. obniżono mury o 13 stóp i założono drewniany strop. Barokowy, orientowany, murowany z cegły z otynkowanymi wnękami i obramowaniami okien oraz szczytem zachodnim. Wnętrze przykryte pozornym sklepieniem kolebkowym. Nad wejściem do kruchty barokowa tablica kamienna z napisem dotyczącym budowy kościoła przez biskupa S.A. Grabowskiego z herbem fundatora. Ołtarz główny barokowy, tabernakulum późnobarokowe, ołtarze boczne rokokowe, empora i balustrada chóru muzycznego klasycystyczne. Ambona, posągi: Wiary, Nadziei, Miłości i Męstwa z XVIII w. Tablica z 1752 r. upamiętniająca poświęcenie kościoła przez biskupa Grabowskiego.
Dzwonnica barokowa murowana z połowy XVIII w.
Ogrodzenie cmentarza przykościelnego wraz z dwoma bramkami z XVIII – XIX w., murowane z cegły, otynkowane (od strony południowej przerwa ogrodzona współczesną siatką drucianą z żelazną bramką)
Kapliczka przy plebanii kościoła p.w. św. św. Stanisława i Katarzyny, murowana, klasycystyczna z XIX w.
Jeziorany
Kościół ewangelicko – augsburski przy ul. A. Mickiewicza Pseudogotycki z 1886 – 1887 r. Orientowany na rzucie prostokąta, halowy z kwadratową wieżą od zachodu. Murowany z cegły na podmurówce z cisów kamiennych, kryty dwuspadowym dachem i dachówką holenderką. W przyziemiu wieży ostrołukowy portal drzwiowy, powyżej daszek kapnikowy. W drugiej kondygnacji wieży owalny otwór z oknem we wnęce. W wierzchołku iglica z kulą i krzyżem. Do wieży przylega wieloboczna kruchta.
Cmentarz ewangelicki Powierzchnia 0,43 ha. Założony w tym samym czasie, co i kościół (obecnie nieczynny). Na osi, przy zachodniej granicy cmentarza, od ul. Mickiewicza brama składająca się z czterech filarów z resztkami żelaznych wierzei.
Zespół kościoła parafialnego
Kościół gotycki p. w. św. Bartłomieja zbudowany w latach 1360 – 1390. Murowany z cegły kładem polskim, na niskiej podmurówce z kamieni polnych. W 1913 r. przedłużony o dwa przęsła ku wschodowi i powiększony o nową zakrystię i kruchtę od północy oraz półtorej kondygnacji wieży ze szczytami. Od zewnątrz oskarpowany. Trójnawowy, halowy, pięcioprzęsłowy z piętrową zakrystią od północy, kruchtą od południa i kwadratowa wieżą od zachodu. Sklepienie gwieździste, wsparte na ośmiobocznych filarach. Arkady miedzynawowe ostrołukowe. Nad zakrystią empora otwarta ku nawie głównej ostrołukowymi arkadami, przykryta sklepieniem sieciowym. W drzwiach z nawy do zakrystii zamek i antaba z XVI w. Ołtarz główny barokowy z datą 1734 r. o rozwiniętej architekturze bogatym wystroju figuralnym i ornamentalnym. Pozostałe wyposażenie kościoła głównie z XVIII w., ławki z 1610 r., odnowione w 1861 r.
Ogrodzenie cmentarza przykościelnego z XIX w. W zachodnim murze ogrodzenia barokowa brama z XVIII w.; dwukondygnacyjna ze szczytem, otwarta półkolistą arkadą. W przyziemiu od strony wschodniej i zachodniej wnęki z popiersiami świętych.
Plebania neogotycka z XIX w. przy pl. Kościelnym 2. Budynek murowany z cegły na planie prostokąta, jednokondygnacyjny. Szczyt w wierzchołku i narożach posiada naszczytniki. Na środkowym naszczytniku żeliwny krzyż. W prawej bocznej osi przylegająca kaplica na planie kwadratu.
Dawna szkoła parafialna z XVIII pocz. XIX w., obecnie budynek mieszkalny (?). Remont kapitalny w 1957 r. odnawiany w 1976 r. Elewacja frontowa pięcioosiowa. Budynek dwukondygnacyjny z dwuspadowym dachem naczółkowym, kryty dachówką holenderką.
Dawna kaplica filialna, obecnie kościół filialny p. w. Św. Krzyża przy ul. Kopernika Barokowy z drugiej połowy XVI w., restaurowany w 1766 r., odnowiony w 1927 r., remont kapitalny w 1959 r. Orientowany, murowany, prostokątny, przykryty drewnianym stropem. Przy szczycie wschodnim wieżyczka na sygnaturkę – ośmioboczna, nakryta barokowym hełmem z chorągiewką, na której widnieją daty 1623 i 1927. Ołtarz późnorenesansowy z ok. 1600 r. z barokowymi uzupełnieniami. W nastawie obraz Ukrzyżowanie z ok. 1700 r. Barokowy krucyfiks z drugiej połowy XVII w. i barokowy obraz św. Walentego
Piszewo
Kościół filialny p. w. św. Walentego Neogotycki z początku XX w. murowany z cegły, na niskiej podmurówce z ciosów kamiennych. Na ostatnim kamieniu podmurówki (z prawej) wyryta data 1907 r.
Radostowo
Kościół parafialny p. w. św. Jerzego i św. Anny Gotycki z XIV w., murowany, wieża drewniana konstrukcji słupowej, oszalowana z 1803 r. Orientowany, salowy na planie prostokąta z zakrystią od północy i kruchtą od południa. W nawie strop drewniany, w zakrystii i kruchcie sklepienie krzyżowe. Na belce tęczowej z 1741 r. grupa pasyjna złożona z gotyckiego krucyfiksu z XV w. i wczesnobarokowych figur Marii i Jana. Wystrój wnętrza, w tym i ołtarz główny głównie z XVII w. (w nastawie ołtarza głównego obraz św. Jerzego wykonany przez Józefa Korzeniowskiego z 1762 r.)
Plebania
Ogrodzenie cmentarza przykościelnego z dwoma bramkami, murowane z XIX w.
Tłokowo
Kościół filialny p. w. św. Jana Chrzciciela Gotycki z 1370 – 1390 r., gruntownie przebudowany ok. 1500 r. orientowany, murowany z cegły o polskim wiązaniu, salowy, prostokątny z zakrystią od północy i kruchtą od południa. Od zachodu drewniana wieża konstrukcji słupowej z 1803 r. Wnętrze korpus i kruchty pokryte płaskim stropem, w zakrystii sklepienie kolebkowe. Ołtarz główny barokowy z 1702 r. Ołtarz boczny lewy renesansowy z 2 połowy XVI w. z gotyckimi rzeźbami pochodzącymi z pierwszej połowy XV i XVI w. Pieta, dwie święte – Katarzyna i Barbara, sześciu apostołów, św. Wawrzyniec i św. Jan Chrzciciel z początku XV w.; św. Piotr i Paweł z XVI w. W nastawie obraz Madonny z Dzieciątkiem i św. Janem Chrzcicielem z drugiej połowy XVI w. Prawy ołtarz boczny barokowy, wyzłocony w 1698 r. z bogatą dekoracją akantową. Drewniany świecznik dla paschału z XVII w., sześć barokowych świeczników cynowych, antependium kudrybanowe z końca XV w. Przy prawym ołtarzu bocznym i dwa antependia z tkanin z XVIII w.
XVI-wieczne polichromie. Na ścianie północnej i południowej kościoła w Tłokowie zachowały się unikatowe resztki polichromii z XVI/ XVII w.
Ambona renesansowa, z końca XVI w.
Kapliczka przy kościele, barokowa, murowana z XVIII w. (obecnie w remoncie).
Kaplica filialna (kościół) p. w. św. Rocha Zbudowana w 1665 r., którą wzmocniono i do której dobudowano wieżę w 1750 r. Kapliczkę konsekrował 20 września 1790 r. biskup warmiński Ignacy Krasicki. Rozbudowana w 1866 r. Barokowa, murowana z cegły, salowa, orientowana. Ołtarz główny rokokowy sprzed 1790 r. ołtarze boczne w stylu klasycystycznym. Na przykościelnym cmentarzu kamienny krucyfiks z datą 1777 na cokole.