Pałace i dworki – Gmina Gietrzwałd
Grazymy
Zespół Pałacowy
Na wzgórzu, gdzie dziś mieści się pałac już od średniowiecza wznosiła się obronna budowla – wiadomo, że dobra rycerskie w Grazymach powstały w 1352 roku. Dziś jeszcze wyraźnie widoczny jest obronny układ całego założenia. Ponadto obecny pałac wznosi się na średniowiecznych fundamentach, posiada też gotyckie piwnice. Grazymy od poł. XVI w. aż do 1725 roku były własnością rodu von Borcke, następnie von der Groeben, aż do lat 20-tych XIX w. Wówczas w wyniku małżeństwa stały się dziedzictwem rodziny von Stein-Kamieński. Pałac pierwotnie zbudowany na przełomie XVII i XVIII w. w stylu barokowym. Odbudowany w 1924 r. przez Albrechta von Stein. Dwukondygnacyjny, otynkowany na biało, z dachem mansardowym, krytym dachówką. Oficyna pałacowa – zbudowana w 1 połowie XIX w., klasycystyczna. Parterowa, otynkowana z dachem czterospadowym, krytym dachówką. Oprócz tych dwóch budynków zachowało się całe założenie folwarczne, z I poł. XIX w.
Łajsy
Dawny Dwór
Wzniesiony w latach 1881-1882 w stylu pseudoklasycystycznym. Murowany, otynkowany na biało, z przebudowaną po 1945 częścią środkowa (uległa spaleniu). Otwory okienne półkoliste z licznymi zdobieniami. Dachy skrzydeł bocznych płaskie. Skrzydło wsch. Z kwadratową wieża widokową na dachu. W sąsiedztwie budynku dworskiego dawny spichlerz – obecnie budynek gospodarczy. Zabytek
Łęguty
Założenie dworsko-folwarczne
Dworek zbudowany w kształcie litery „T” . Parterowy, otynkowany z dachem dwuspadowy kryty eternitem. Pozostałości założenia folwarcznego, w tym piękna, zabytkowa kuźnia. Całość zespołu jest zabytkowa.
Unieszewo
Dawny Dwór
Zbudowany z 2 połowie XIX w., neoklasycystyczny, parterowy z duża mansardą w części środkowej. Dach czterospadowy, kryty dachówką. Po wyzwoleniu odremontowany i przebudowany. Zabytek.