Kaplityny

Kaplityny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t.III, Warszawa 1882.

Kaplityny, niem. Kaplitainen al. Capliteinen, w dokum. Caipletyn, Caipletein, wieś, pow. olsztyński, 1 milę od m. Wartemborka, nad strugą zwaną dawniej Sortex, obecnie Kirmes, i jeziorem Wumeling, na polskiej Warmii, Oddawna własność biskupów warmińskich. Za pogańskich prusaków osady tu właściwej nie było, tylko pole zwane „Campus Kautyn”. Roku 1364 biskup Jan wygotował 1-szy przywilej na 4 włóki prawem pruskiem prusakom braciom Gedete i Erwike. Zato służyli konno w wojnie, pomagali stawiać i naprawiać grody, oprócz innych ciężarów, ryby łowili ku własnej tylko potrzebie małemi narzędziami w jez. Wumeling; nawiązka wynosiła 30 m. Od wypraw dalszych (ad reisas) do 14 lat wolni byli, ale w kraju kiedy rozkażą czynić będą. Podobny zupełnie przywilej otrzymali tegoż roku na 4 włóki Quemüsye, Willun i Piotr, prusacy, na 4 wł. R. 1409 biskup Henryk IV odnowił przywilej na 4 włóki Mikołajowi (Mycke?) Wissicke. R. 1483 bisk. Mikołaj nadał osadnikom prawo chełmińskie w miejsce dotychczasowego pruskiego; włók było wtedy 28. Karczma zachodzi r. 1609. R. 1656 było wł. 28, gbur. 5, sołt. 1, karcz. 1; owsa dawali ł. 28 (?), kur 30, czynszu fl. 148; 6 wł. wolnych trzymał Landshaupt, masztalerz biskupi. Po rozbiorze Polski rząd pruski zabrał tę wieś i wydał na własność prywatną. Kś. F.