Sząbruk
Budynek szkoły polskiej. Murowany, otynkowany, parterowy z dachem dwuspadowym, krytym dachówką. W latach 1930-1937 mieściła się tu polska szkoła.
Unieszewo
Szkoła polska. Budynek drewniany, odrestaurowany w latach osiemdziesiątych, w którym w latach 1929-1939 mieściła się szkoła polska, ośrodek polskości Warmii. Na budynku tablice pamiątkowe.
Obelisk pamiątkowy.
Usytuowany w centrum wioski, przed budynkiem szkoły polskiej. Poświęcony nauczycielom i wychowawcom polskim zamordowanym przez hitlerowców: Janowi Bauerowi, Bolesławowi Jaziołowiczowi, Albertowi Kwiatkowskiemu, Janowi Maza i Alojzemu Skrzypskiemu. Obelisk odsłonięto 20 stycznia 1985 r.
Gietrzwałd
Szkoła polska. Budynek murowany z cegły, otynkowany położony w centrum wsi. W latach 1929 – 1933 mieściła się tu szkoła polska, w której nauczycielami byli: Władysław Jankowski i Bronisław Chabowski. Na budynku tablica pamiątkowa.
Dom nr 33. Zbudowany z 2 połowie XIX w.. Mieściła się tu pierwsza księgarnia polska na Warmii (otwarta w 1878 r.). W domu tym, w marcu 1886 r. wydano pierwszy numer „Gazety Olsztyńskiej”. Właścicielem domu i księgarni był Andrzej Samulowski (1840-1928) – poeta, działacz społeczny, oświatowy i polityczny na Warmii. Aktywnie działał w polskich stowarzyszeniach, utrzymywał liczne kontakty kulturalne w Polska. Pisał wiersze nacechowane umiłowaniem Warmii i Polski. W czasie plebiscytu (1920 r) dom jego był ośrodkiem pracy propagandowej i politycznej. Zwany przez Warmiaków Tatkiem z Gietrzwałdu. Był czołowa postacią walki o utrzymanie polskości, o polskie słowo i książkę. Zmarł 10 kwietnia 1928 r. i został pochowany na cmentarzu w Gietrzwałdzie.
Woryty
Budynek szkoły polskiej. Murowany z cegły, parterowy, z dachem dwuspadowym, krytym dachówka. W latach 1930-1939 mieściła się tu szkoła polska, ośrodek polskości na Warmii. Na budynku umieszczono tablicę pamiątkową.
Budynek nr 11.
Murowany z cegły, parterowy z dachem dwuspadowym, krytym dachówka. W latach 1929-1939 mieściło się tu polskie przedszkole, które z istniejącą obok szkołą tworzyło ośrodek polskości na Warmii.